Jaśliski Park Krajobrazowy to część długiego pasa górskich parków narodowych i krajobrazowych, które ciągną się wzdłuż granicy aż do samego koniuszka Bieszczadzkiego Worka, obejmując większą część Beskidu Niskiego i Bieszczadów. Ten park to przede wszystkim doliny opuszczonych lub niemal opuszczonych wsi, stopniowo opanowywane z powrotem przez przyrodę; rozległe, pokryte łąkami grzbiety zachęcające do położenia się na trawie i patrzenia w niebo; to też ślady przygranicznej historii ziem, przez które przebiegał węgierski trakt handlu winem, a obok siebie żyli Łemkowie, Polacy, Żydzi. Dzisiaj Park urzeka łagodnymi krajobrazami i klimatycznymi miejscami – szczególnie wiosną, kiedy kwitnie tarnina i czereśnie, a zbocza gór mienią się wszystkimi odcieniami zieleni.
Nie przegap
- Jaśliska – widokowo umiejscowione między wzgórzami dawne miasto, przez które kiedyś przebiegał winny szlak z Węgier. Obecnie doceniają je twórcy filmowi, którzy chętnie nagrywają tu kolejne produkcje (ostatnio oscarowe „Boże Ciało”).
- Muzeum Kultury Łemkowskiej w Zyndranowej ze skansenem, w którym można poznać kulturę kiedyś dominującą na tych terenach.
- Doliny opuszczonych wsi Jasiel, Smereczne, Czeremcha, z jednej strony zachwycające krajobrazami, z drugiej skłaniające do refleksji nad losem łemkowskich mieszkańców, brutalnie wysiedlonych w latach 40. XX wieku.
- Ropianka – jedno z dawnych centrów przemysłu naftowego, w którym powstała pierwsza szkoła naftowa na świecie. Dziś nie ma tam nic poza chatką turystyczną.
- Tunel kolejowy przez Przełęcz Łupkowską, oddany do użytku w 1874 r., dwukrotnie wysadzany i odbudowywany.
- Platforma widokowa nad Przełęczą Dukielską – znajduje się po słowackiej stronie granicy i upamiętnia bitwę o Przełęcz Dukielską, jedną z najkrwawszych bitew II Wojny Światowej.
Krajobrazy
- Przełęcz między Mszaną a Chyrową – granica parku, z której rozciąga się powalający widok na rozległą dolinę Mszanki i szczyty znajdujące się na terenie parku
- Kamień nad Jaśliskami (Bieszczad) – najważniejszy szczyt parku, kiedyś użytkowany jako kamieniołom. Jego charakterystyczną trójkątną sylwetkę można zobaczyć z wielu miejsc w parku.
- Opuszczone doliny, otoczone przez porośnięte lasem zbocza, wiosną mieniące się wszystkimi odcieniami zieleni, poprzetykanej kwitnącymi czereśniami.
- Bobrowiska w dolinie Smerecznego i Jasiela.
- Górskie buczyny, zachwycające właściwie o każdej porze roku.
Wyzwanie
- Zanocuj na polu namiotowym w Jasielu, w otoczeniu wyłącznie dzikiej przyrody i śladów dawnego życia, przy szlaku kurierów AK.
- zwiedź wszystkie chatki “studenckie”: Ropianka, Zyndranowa, Zawadka Rymanowska, Polany Surowiczne, aż do schroniska w Starym Łupkowie
- Zobacz piwnice pod rynkiem w Jaśliskach, w których kiedyś składowano przewożone tędy wina – popytaj mieszkańców, jak je zobaczyć!
- przejdź cały park niebieskim szlakiem granicznym od Barwinka do Łupkowa
Aktywności
- wędrówki piesze
- wycieczki rowerowe
- wędrówki konne
- biegi górskie
- birdwatching
Dodatkowe informacje
Dojazd transportem publicznym:
- Do Dukli i dalej do Przełęczy Dukielskiej transportem autobusowym.
- Do Komańczy i Łupkowa w miesiącach wakacyjnych pociągiem.
Kuba Rozenbaum